Black Swan (Darren Aronofsky, 2010)

Een psychoseksuele horrorfilm over een balletdanseres. Het is geen alledaagse kost en voor een filmmaker zeker niet de makkelijkste keuze. Darren Aronofsky (Requiem for a Dream, The Wrestler) die inmiddels aardig wat krediet opgebouwd heeft in Hollywood is duidelijk niet bang om zijn eigen weg te gaan. Met Black Swan levert hij wederom een opmerkelijke film af, maar haalt hij het (hoge) niveau van eerdergenoemde films?


Nina (Natalie Portman) heeft maar een droom. De hoofdrol als balletdanseres in het bekende stuk 'Swan Lake'. Om deze rol te kunnen spelen moet ze echter zowel de 'White Swan' als haar duivelse tweelingzus 'Black Swan' dansen. Nina's coach (Vincent Cassel) geeft haar de rol maar geeft haar mee dat ze meer passie in de 'Black Swan' moet leggen om perfect te zijn. Gedurende haar repetities en dankzij de soms erg onorthodoxe methodes van haar coach ('I want you to touch yourself when you are home') verliest Nina zich steeds meer in haar rol. Dit resulteert in paranoia en jaloezie ten opzichte van haar grootste concurrente Lily (Mila Kunis). Nina slaagt erin zich steeds meer met de 'Black Swan' te identificeren, maar met welke gevolgen?

Wat absoluut naar voren springt in deze film is de acteerprestatie van Natalie Portman. De rol van het perfecte 'te kuise' meisje is haar op het lijf geschreven. Ze speelt van begin tot eind zeer overtuigend. Haar concurrente, gespeeld door Mila Kunis, is goed gecast als het meisje die alles behalve kuis is en waar de passie en losbandigheid vanaf spat. Met Vincent Cassel als overtuigende 'klootzak' die Nina tot het uiterste wil laten gaan is de casting dik en dik in orde. Gedrieen weten zij het psychoseksuele element in de film zeer overtuigend naar voren te laten komen.


Waar Black Swan wat mij betreft tegenvalt is in de emotionele betrokkenheid. Aronofsky kiest voor een surrealistische horror ontwikkeling en daar lijkt hij duidelijk minder bedreven in te zijn dan de realistische alledaagse 'horror' waar hij ons in bijvoorbeeld Requiem for a Dream mee confronteert. Verder lijkt de film op punten ook een beetje op zijn vorige werk 'The Wrestler' te hangen. Ging het daar om een mannelijke hoofdpersoon die ooit de top bereikt had en daar nog heden ten dage op teert en aan onder door gaat. In Black Swan geldt een soortgelijk plot voor de vrouwelijke protagonist. Deze vergelijking gaat ook op voor de filmstijl, Aronofsky kiest wederom voor veel 'over-the-shoulder' shots om de kijker zich met Nina te laten identificeren. Dit werkt weliswaar nog steeds wel, maar door het horrorelement (sommige scenes lijken qua stijl te vloeken met het geheel) deed deze film me op dat vlak minder. Door de eerdergenoemde associatie vond ik de film op punten ook iets te voorspelbaar.

Waar 'The Wrestler' het harde leven van een gevallen topper laat zien, doet 'Black Swan' in principe hetzelfde maar dan voor de harde concurrentie binnen de balletwereld. Nina is graatmager (Natalie Portman is duidelijk wat kilo's kwijtgeraakt voor deze rol) en wil het liefst nog dunner worden als haar droom maar werkelijkheid kan worden. Ook laat de film wederom een gevallen ster zien, Nina's voorgangster Beth (gespeeld door Winona Ryder) is duidelijk niet gelukkig met het feit dat ze haar rol kwijt is en laat dat op meerdere manieren blijken. Thematiek die we dus eerder gezien hebben van deze regisseur.

Ondanks bovengenoemde punten van kritiek levert Aronofsky wederom een film af die van begin tot einde boeit en het meeste van de tijd sterk geregisseerd is. Door de uitstekende acteerprestaties en het goeie camerawerk is Black Swan zeker beter dan het gros van de Hollywoodfilms. De film weet echter niet aan zijn voorgangers te tippen, maar de lat lag wat mij betreft dan ook wel erg hoog.

7/10

Somewhere (Sofia Coppola, 2010)

Na het uitstekende The Virgin Suicides en Lost in Translation waren mijn verwachtingen voor het nieuwste werk van Sofia Coppola hooggespannen, zeker omdat de film al de nodige prijzen gepakt heeft (o.a. Gouden Leeuw, Venetie). Helaas overtreft Somewhere de eerdergenoemde films op geen enkel vlak.
De film draait om Johnny Marco (Stephen Dorff), een grote ster in Hollywood, die extreem verveeld en uitgeblust overkomt. Dit wordt meteen duidelijk in een van de eerste scenes waar een dubbele paaldansact hem weinig lijkt te amuseren.

Marco heeft vele escapades met rondborstige blonde vrouwen maar ook dit lijkt hem niet echt tot leven te wekken, wat pijnlijk geillusteerd wordt als hij bij een van de dames tussen haar benen in slaap valt.
Tussen deze scenes door zien we Johnny samen met zijn 11-jarige dochter Cleo (Elle Fanning). We zien hoe hij op soms onhandige wijze een vaderrol probeert te spelen, en hoe zijn dochter op haar beurt voor hem kookt en zijn leven kleur lijkt te geven. Dat de aanwezigheid van Marco's dochter een zekere impact op zijn verveelde leventje lijkt te gaan krijgen laat zich uiteraard raden.

Waar Coppola (die overigens voor de oplettende kijker heel even te zien is in de film) met haar stijl van long takes en trage scenes de juiste toon wist te raken met Lost in Translation geldt dit voor Somewhere minder. Bepaalde scenes, zeker in het begin van de film, zijn gewoon veel te lang waardoor je als kijker gemakkelijk afhaakt. Gelukkig weet het 2e deel van de film, waar de band tussen vader en dochter sterker lijkt te worden, meer te boeien en maakt het veel van het te pretentieuze begin goed.

Somewhere is vooral een film over het leven van een Hollywood ster en geeft een vrij schrijnend beeld van dit leven maar ook de wereld waarin hij in dit geval leeft. Samen met de goede soundtrack en behoorlijke acteerprestaties is het zeker geen slechte film, maar absoluut niet Coppola's beste.

7/10